Retinanın Damar Tıkanmaları Nedir?
Vücudun diğer organlarında olduğu gibi gözün retinasında da atar ve toplar damarlar vardır. Retinanın damar tıkanmaları atar damar veya toplar damar seviyesinde olabilir.
Retinanın atar damar tıkanması neden olur?
Retinanın atar damar tıkanması genellikle kalp veya büyük damarların iç yüzlerinde meydana gelen pıhtılardan kopan parçaların kan yoluyla retina damarlarına taşınması sonucunda meydana gelir. Otoimmun hastalıklar (vücudun savunma sisteminin kendi dokularını hedef aldığı hastalıklar ) da retina atar damar tıkanmasına yol açabilir. Tıkanma ana damar seviyesinde veya uç dallarda meydana gelebilir.
Retinanın atar damar tıkanmasında hasta ne hisseder?
Ana damar tıkanmasında ani, ağrısız bütün görme alanında bulanıklık şeklinde görme azalması olur. Hastalar bunu ani perde inmesi şeklinde tarif etmektedir.
Retina atar damar dallarda ve özellikle sarı noktayı besleyen atar damar dallarında tıkanma olursa hasta yine aniden beliren görmesinin tam ortasında alt veya üst yarıda karanlık alan görür.
Retinanın atar damar tıkanmasında tanı nasıl konulur?
Tanı damlalı retina muayenesi ile konulur? Retinanın kan akımını gözlemlemek için anjiyografi de çekilebilir. Retina tomografisi de tanıyı kesinleştirmede faydalı olabilir.
Retinanın atar damar tıkanmasının tedavisi var mıdır?
Retinanın atar damar tıkanması acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Çünkü kan akımı kesilen retina saatler içerisinde geri dönüşümsüz olarak hasara uğrar.
Acil müdahalede amaç özel masaj ve göz basıncını düşüren ilaç ve yöntemlerle pıhtının yerinden oynatılarak tıkalı damarın açılmasını sağlamaktır.
İlk 24 saatte tıkanma açılmadığı taktirde geç dönemde uygulanacak olan hiperbarik oksijen tedavisi gibi müdahalelerin etkisi sınırlıdır.
Retina atar damarı tıkanan hastalarda başka ne gibi riskler söz konusudur?
Retina atar damarı tıkanması geçiren hastada pıhtının kaynağını araştırmak son derece önemlidir. Çünkü ana pıhtıdan kopan pıhtı parçaları beyin gibi hayati organlardaki damarları da tıkayabilir. Bu hastaların kardiyoloji ve göğüs kalp damar hekimleri tarafından muayene edilmeleri son derece önemlidir.
Retinanın toplar damar tıkanması nedir, kimler risk altındadır?
Şeker hastalığı, hipertansiyon, yüksek kolesterol ve göz tansiyonu varlığı retinanın toplar damar tıkanması için risk oluşturmaktadır. Benzer şekilde otoimmun hastalıklar ve pıhtılaşma eğilimi yaratan kalıtsal hastalıklar da retina damar tıkanmasına yol açabilir. Toplar damar tıkanmasında, atar damar tıkanmasının aksine pıhtı başka bir bölgeden gelmemekte retina damarının içinde oluşmaktadır. Tıkanan damardan sızan kan ve sıvılar retinanın içinde birikmekte ve retinanın çalışmasına engel olmaktadır. Burada da tıkanma ana toplar damar veya dallarında olabilir.
Retina toplar damar tıkanmasında hasta ne hisseder?
Sadece sarı noktanın damarı etkilenmişse hasta diğer sarı nokta hastalıklarında olduğu gibi görüntüsünün ortasında bulanıklık hisseder. Ana damarda tıkanma varsa görme bulanıklığı görme alanının her yerinde olur. Toplar damar tıkanmasında görme azalması, atar damar tıkanmasında olduğu kadar hızlı gelişmez.
Retinanın toplar damar tıkanmasında tanı nasıl konulur?
Retinanın toplar damar tıkanmasında tanı damalı retina muayenesi ile konulur. Retinanın beslenmesini gözlemlemek için retina anjiyografisi kullanılır. Sarı noktanın etkilenme derecesi retina tomografisi ile saptanır.
Retinanın toplar damar tıkanmasında tedavi var mıdır?
Toplar damar tıkanmasında, tıkanmanın kendisi değil sonuçları tedavi edilmektedir.
Sarı noktada sıvı birikimi varsa göz içine ilaç enjeksiyonları yapılmaktadır.
Retinanın beslenememesi sonucunda retina yüzeyinde yeni damarlar oluşabilir. Bu damarların geriletilmesi için retina lazeri uygulanmaktadır. Tedavi edilmedikleri taktirde bu yeni damarlar cerrahi yapılmasını gerektirebilecek göz boşluğuna şiddetli kanamalara yol açabilirler.
Retinanın toplar damar tıkanmalarında sarı noktanın üzerinde zar oluşabilir. Bu zar sarı noktanın yapısını bozup görmeyi etkilediğinde vitrektomi adı verilen yöntemle cerrahi olarak tedavi edilir.
Resim: Retina toplar damar tıkanıklığı olan hastanın tıkanan damarlarından (üst sol resim-ok) anjiyo sırasında sızıntı (sağ üst resim-yıldız) izlenmekte. Bu sızıntı neticesinde sarı noktada toplanan sıvının (sol alt resim-ok) göz içine iğne ile ilaç uygulaması sonrasında gerilediği izlenmekte (sağ alt resim).
